PSP nr 10
Klub Odkrywców
Lewitująca piłeczka
Opis doświadczenia:
Do wykonania doświadczenia potrzebne są:
-suszarka do włosów (najlepiej z funkcją zimnego nawiewu),
-piłeczka pingpongowa.
Wykonanie:
Włącz suszarkę i ustaw ją pionowo, aby strumień powietrza był skierowany w górę.
Umieść piłeczkę pingpongową w strumieniu powietrza, bezpośrednio nad wylotem suszarki.
Piłeczka unosi się w powietrzu i „lewitując”, utrzymuje się nad suszarką, mimo działania siły grawitacji.
Wyjaśnienie zjawiska:
To doświadczenie obrazuje efekt Bernoulliego i działanie sił aerodynamicznych:
Strumień powietrza z suszarki powoduje zmniejszenie ciśnienia wokół piłeczki (zgodnie z zasadą Bernoulliego: im większa prędkość przepływu gazu, tym mniejsze ciśnienie).
Ciśnienie powietrza wokół strumienia jest wyższe, dlatego piłeczka „zamyka się” w środku strumienia – jest utrzymywana w miejscu.
Gdy piłeczka próbuje wypaść z tego strumienia, różnica ciśnień oraz kształt opływowego strumienia powodują, że powraca do środka.
Siła nośna zrównoważa ciężar piłeczki, co pozwala jej unosić się w powietrzu.
To proste doświadczenie jest świetnym przykładem zasady działania nie tylko suszarki, ale także skrzydeł samolotu i innych zjawisk związanych z aerodynamiką.
Nurek Kartezjusza
Opis doświadczenia:
Materiały:
-Plastikowa butelka z zakrętką (np. po wodzie),
-Woda,
-Mały „nurek” – np. kawałek słomki z plasteliną (tak, by w środku znajdowało się trochę powietrza i trochę wody).
Przygotowanie:
Napełniamy butelkę wodą niemal po brzegi.
Wkładamy nurka do butelki – powinien ledwo unosić się na powierzchni.
Zakręcamy butelkę szczelnie.
Co się dzieje:
Gdy naciskamy ścianki butelki, nurek opada na dno.
Gdy puszczamy nacisk, nurek wraca do góry.
Wyjaśnienie:
Zjawisko to opiera się na prawach fizyki związanych z ciśnieniem i wyporem, głównie prawem Archimedesa.
Gdy ściskamy butelkę, zwiększamy ciśnienie w jej wnętrzu.
To ciśnienie przenosi się na powietrze w nurku, ściskając je – objętość powietrza się zmniejsza.
Nurek – jego wyporność maleje, więc tonie.
Gdy przestajemy naciskać, powietrze się rozszerza, jego wyporność rośnie, i nurek wypływa na powierzchnię.
To doświadczenie pokazuje:
jak działa wyporność,
że gaz można sprężać (ściśliwość powietrza),
jak ciśnienie wpływa na zachowanie ciał zanurzonych w cieczy.
Prosty silnik na prąd stały
Opis doświadczenia:
Materiały:
Bateria (np. AA),
Drut miedziany (najlepiej bez izolacji),
Magnes neodymowy (mocny, okrągły lub walcowy).
Montaż:
Magnes umieszczamy na biegunie ujemnym baterii (na spodzie).
Z drutu wyginamy prostą, symetryczną konstrukcję w kształcie litery U lub spirali, tak by:
środek drutu dotykał górnego (dodatniego) bieguna baterii,
końce opierały się na magnesie lub bokach baterii, umożliwiając kontakt elektryczny,
drut mógł się swobodnie obracać wokół osi pionowej.
Co się dzieje:
Po złożeniu układu drut zaczyna się obracać wokół baterii.
Wyjaśnienie działania:
Silnik działa na zasadzie oddziaływania pola magnetycznego i prądu elektrycznego – czyli zjawiska zwanego siłą Lorentza.
Gdy prąd płynie przez drut (z bieguna dodatniego przez drut do magnesu i dalej do bieguna ujemnego), wokół drutu wytwarza się pole magnetyczne.
To pole współdziała z polem magnetycznym magnesu.
Na przewodnik z prądem w polu magnetycznym działa siła Lorentza, która popycha drut w bok, powodując jego obrót.
Ponieważ drut jest uformowany symetrycznie, ruch jest ciągły i powtarzalny – mamy prosty silnik elektryczny.
To bardzo prosty model silnika prądu stałego – nie zawiera szczotek, komutatora ani cewki, ale pokazuje podstawowe zasady fizyki: prąd + magnes = ruch.
Soczewka że słoika
Opis doświadczenia:
Do przezroczystego słoika nalewamy wodę.
Obok słoika (z tyłu, ale w osi jego środka) umieszczamy kartkę z narysowaną czarną strzałką skierowaną w prawo.
Patrzymy na strzałkę przez słoik wypełniony wodą – zauważamy, że strzałka wygląda, jakby była skierowana w lewo.
Wyjaśnienie:
Słoik z wodą działa jak soczewka skupiająca – ma kształt zbliżony do soczewki dwuwypukłej (grubszy w środku).
Gdy światło przechodzi przez szkło i wodę, załamuje się (zmienia kierunek) na granicach różnych materiałów: powietrze–szkło, szkło–woda itd.
Woda i szkło mają większy współczynnik załamania niż powietrze, więc światło zmienia kierunek tak, że promienie z lewej strony trafiają do naszego prawego oka i odwrotnie.
Nasz mózg interpretuje ten obraz, jakby pochodził z odwróconego źródła, dlatego strzałka wydaje się skierowana w przeciwną stronę – jak w lustrze.
To efekt podobny do tego, co robią soczewki w aparatach fotograficznych czy oku – zmieniają bieg światła, tworząc odwrócone obrazy.
W trakcie Dnia Otwartego uczniowie klasy 7a z zaangażowaniem zaprezentowali szereg ciekawych doświadczeń z fizyki i chemii. Zwiedzający mogli zobaczyć eksperymenty z zakresu elektrostatyki, magnetyzmu, optyki, a także obserwować reakcje chemiczne oraz właściwości roztworów wodnych. Młodzi naukowcy nie tylko demonstrowali doświadczenia, ale również chętnie dzielili się swoją wiedzą i odpowiadali na pytania gości. Ich pokaz spotkał się z dużym zainteresowaniem i uznaniem.
Światowy Dzień Ziemi w naszej szkole
W związku z obchodami Światowego Dnia Ziemi uczniowie naszej szkoły zgłębili temat ekologicznych środków czystości. Klasy 5b i 7a przygotowały własne naturalne środki, poznając przy tym ekologiczne alternatywy dla chemicznych detergentów.
Swoją wiedzą uczniowie podzielili się z całą społecznością szkolną oraz rodzicami. Zorganizowali wystawę, na której można było obejrzeć, powąchać ekologiczne środki czystości oraz otrzymać próbkę do domu. Dodatkowo rozdawali przygotowane przez siebie ulotki informacyjne.
Klasa 7a przeprowadziła także warsztaty dla młodszych kolegów i koleżanek. W ich trakcie uczestnicy własnoręcznie wykonali środki czystości, które zabrali do domu. Uczniowie obiecali, że przetestują je, pomagając rodzicom w domowych porządkach.
Dziękujemy wszystkim za zaangażowanie i zachęcamy do dalszego dbania o naszą planetę!